Indirecte (ondiepe) geothermie
Directe toepassing van ondiepe geothermie
Lage temperatuur aardwarmte
Ondiepe geothermie wordt ook wel lage temperatuur aardwarmte (LTA) genoemd en betekent niet veel meer dan het onttrekken van aardwarmte uit ondiepe formaties. De temperatuur van aardlagen gaat gemiddeld gezien elke 100 meter diepte met 3°C omhoog. Dus van een diepte tussen 500 meter en 1500 meter varieert de temperatuur tussen 20 en 55°C.
Meestal beginnen we te rekenen vanaf een diepte van zowat 300 meter. De reden hiervoor is omdat de temperaturen op een diepte minder dan 300 meter niet echt interessant zijn en ook de grondwater lagen tot een diepte van 300 meter vaak worden gebruikt voor drinkwaterwinning.
Indirecte toepassing ondiepe geothermie
Warmtepomp
Ondiepe geothermie wordt op deze diepte meestal indirect toegepast dus in combinatie met een warmtepomp. Alleen bij nieuwbouw waar de warmtebehoefte soms lager ligt dan 35°C zoals bij sommige vloerverwarmingssystemen kan in principe de warmte direct aan het systeem worden afgegeven. In de praktijk is echter de warmtevraag vaak hoger en dan moet de geothermische vloeistof middels een warmtepomp verhoogd worden naar hogere temperaturen.
Samenvattend kunnen we dus zeggen:
Onder ondiepe geothermie verstaan wij dus geothermische toepassingen tot een diepte van 1500 meter.
Deze boringen kunnen met relatieve kleine en daardoor goedkopere boorinstallaties worden gedaan.
Gezien de thermische gradiënt in West-Europa wordt hierbij maximaal een omgevingstemperatuur aangeboord van 45 °C.
De meeste warmtenetwerken vereisen een temperatuur die hoger is dan 35-45 °C. Het zal dan noodzakelijk zijn na de warmtewisselaar een warmtepomp te plaatsen die de temperatuur verhoogd naar de gewenste werk temperatuur (bij warmtenetten is dit vaak tussen de 60-80 °C.
Omdat de geothermische energie niet direct wordt aangewend maar de tussenstap van een warmtepomp noodzakelijk is om de gewenste werktemperatuur te verkrijgen spreken we over indirecte geothermie.
Voordelen
Het grote voordeel van deze vorm van geothermie is dat de kosten om een dergelijke toepassing op te zetten relatief laag zijn.
De boring kan verricht worden met kleinere (en dus goedkopere) boorinstallaties
De in te bouwen installatie kan gedaan worden met hoogwaardige kunststoffen die aanmerkelijk economischer zijn dan metalen uitvoeringen.
Een bijkomend voordeel is dat in vele landen, boringen tot 500 meter diepte niet onder mijnbouw worden verstaan. Hierdoor is het vergunningstraject een stuk eenvoudiger en sneller.
Typische booropstelling ten behoeve van ondiepe geothermie
Aardwarmtewetten
Voor aardwarmte worden in Nederland twee wetten toegepast:
Waterwet
Deze is van toepassing op dieptes minder dan 500 meter
Toestemming en vergunning wordt verleent door het provinciaal bestuur
Er moet worden voldaan aan de gebruikelijke regelgeving drinkwaterwinning
Bijkomende aspecten: energiebalans, belanghebbenden en provinciale restricties
Er is (nog) geen subsidie regeling voor installaties tot 500 meter diepte
Mijnbouwwet
Van toepassing op dieptes van meer dan 500 meter
Bevoegd gezag: Ministerie EZ, uitvoering SodM
Strike regelgeving t.a.v. veiligheid, vanwege voorkomen olie en gas
Inzichtelijk kunnen maken van veiligheidsrisico’s en mitigerende maatregelen
Komt In aanmerking voor SDE+
Ondiepe geothermie is hierdoor zeer goed bruikbaar en kan op grote schaal toegepast worden.
Toepassingsmogelijkheden moeten vooral gezocht worden in kleinschalige bouwprojecten, flatgebouwen, kantoorpanden.
De toepassingsmogelijkheden zijn enorm groot.
Het grote voordeel van het NotusPid systeem dat het praktisch overal geïnstalleerd kan worden komt hierbij sterk naar voren.
De enorme flexibiliteit van het systeem staat het toe om bij objecten die niet of nauwelijks met fossiel vrije energie kunnen worden verwarmd toch de gewenste energie transitie door te laten maken.